Een van de meest onderschatte onderdelen van het Koihouden is het leren kennen wat de normale gedragingen zijn van onze Koi.
Willen we adequaat kunnen reageren op afwijkende gedragingen dan zullen we eerst de normale gedragingen in onze hersens gegrift moeten zien te krijgen.
Welke gedragingen moeten we dan zoal leren kennen, te denken valt aan eetgedrag, zwemwijze, houding, kleur en bijvoorbeeld ook de snelheid van ademhalen.
Verandering
Zodra we een verandering constateren in dit normale gedrag dan kan dit eventueel wijze op een gezondheidsprobleem. Natuurlijk kunnen externe factoren ook tot dit afwijkende probleem hebben geleid
en zal dit ook eerst uitgesloten moeten worden.
We kunnen dan bijvoorbeeld denken aan het bezoek van een kat, reiger (beiden een voorbeeld van stress) of een omslag van het weer.
Voor het leren van de gedragingen is geen hogere wiskunde nodig, het simpel goed observeren van onze koi en deze informatie in onze grijze hersens op slaan is vaak al voldoende.
Observeren
Een paar minuten per dag observeren is al voldoende, voorwaarde is dan wel dat we dit bewust doen.
Het grote voordeel als we dit dagelijks doen is dat we ook een tijdsverloop van een afwijking kunnen vaststellen.
We proberen hiermee direct aan te geven dat we niet direct zelf in de stress moeten schieten als het een lichte gedragsverandering betreft. Onze alertheid moet alleen getriggerd worden voor de
komende dagen c.q. weken.
Vergiftiging
Grofweg zijn er twee veranderingen die een acuut karakter kennen maar die ook ‘gelukkig’ direct zichtbaar zijn, we zien dit bij een vergiftigingsprobleem en bij een virusprobleem.
Het ziekteverloop kan zeer kort zijn van enkele uren tot enkele dagen.
Een vergiftigingsprobleem is gedeeltelijk uit te sluiten door direct de waterwaarden te testen . We denken dan aan de PH, KH, Ammonia,Nitriet en O2. Een grote waterwissel kan in deze nog wel eens
redding bieden, waarbij moet worden opgemerkt dat men dit bij een zeer lage PH (phcrash) heel langzaam zou moeten doen zodat de Ph maar met hele kleine stapjes ophoog gaat.
Een voorbeeld van een acuut virusprobleem is bijvoorbeeld KHV, het verhogen van de temperatuur van het vijverwater naar 27-30 graden wordt wel eens aangegeven als een ‘oplossing’ om dit acute
virusprobleem in omvang te beperken.
Bacterieel
Een bacterieel kent een iets lager ziekteverloop, we praten dan van een enkele dag tot weken.
Hoe sneller we reageren op een bacterieel probleem hoe minder schade dit kan uit richten, maar snel reageren zonder te weten om welk bacterieel probleem het gaat is de vaak de verkeerde
keuze.
Men moet wel snel actie nemen maar dan wel gericht met een juiste behandelwijze, het raadplegen van een Koi dokter is in deze aan te bevelen.
Daarnaast zal men ook moeten onderzoeken hoe dit bacterieel probleem is ontstaan. Is het een terugkerend probleem dan is er echt iets aan de aan hand in de hele vijveropzet.
Ziekteverloop
Er zijn uitzonderingen maar over het algemeen hebben parasieten een lang ziekte verloop, we denken dan aan een aantal weken. Parasitaire problemen kunnen we makkelijk constateren door het nemen
van een afstrijkje van onze koi. De hoeveelheid van de gevonden parasiet in combinatie met het soort parasiet zal moeten bepalen of we direct gaan behandelen of niet.
Een lang ziekteverloop betekent dat we dit dus in een vroeg stadium al vaak kunnen waarnemen en het verloop dus goed in de gaten kunnen houden. Het ondernemen van actie is onder andere
afhankelijk van de waargenomen afwijkende gedragsverandering. Een trillende borstvin bijvoorbeeld mogen we niet vergelijken met een sterk verhoogde ademhaling.
Een langdurige lichte verhoogde ammonia waarde mogen we ook plaatsen onder een lang ziekte verloop ondanks dat het onder een vergiftigingsprobleem valt.
In deze gevallen zien we dat de kieuwen een steeds grotere schade gaan ondervinden en die uiteindelijk zal leiden tot de dood omdat zuurstof opname niet meer mogelijk is. Deze kieuwnecrose is
eigenlijk het eindstation maar daarvoor waren er ook al andere symptomen waarneembaar, te denken valt aan extra slijmontwikkeling, bloeddoorlopen huid en vinnen. Daarnaast heeft deze langdurige
lichte verhoging ook veel stress teweeg gebracht. En van stress weten we dat dit weer ten koste gaat van het immuunsysteem met alle gevolgen van dien. De koi wordt vatbaarder voor aanvallen van
parasieten en pathogene bacteriën
Dit was natuurlijk te voorkomen geweest door regelmatig de waterwaarden te testen, maar een oplettende hobbyist had ook de genoemde afwijkingen(symptomen) al kunnen zien.
We zijn dus weer terug bij het begin van het verhaal, het observeren van onze koi is ongelofelijk belangrijk met als voordeel dat we met een kleine voorzichtigheid al kunnen inschatten waar het
probleem zou kunnen liggen.
In een volgende editie zullen we eens wat dieper ingaan op het fenomeen stress en deficiëntie ( een moeilijk woord voor een tekort, in dit geval een tekort aan bepaalde voedingsstoffen). Beiden
zijn namelijk ook belangrijk als we het hebben over de gezondheid van onze koi.
Chikara Koi